[ Pobierz całość w formacie PDF ]
- ilość i rodzaj spożywanych produktów, potraw i posiłków,
- sposób przyrządzania potraw,
- przyzwyczajenia żywieniowe.
Na podstawie zawartości węglowodanów przyswajalnych, tłuszczu i białek w badanym
produkcie lub w potrawie oraz równoważników energetycznych oblicza się wartość
energetyczną według wzoru:
Wartość energetyczna (kcal/100 g) = T x 9 kcal + B x 4 kcal + W x 4 kcal
gdzie: W zawartość węglowodanów przyswajalnych [g/100 g]
T zawartość tłuszczów [g/100 g]
B zawartość białek [g/100 g]
węglowodany przyswajalne = węglowodany ogółem zawartość błonnika pokarmowego
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
44
4.5.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie wydatki energetyczne obejmuje podstawowa przemiana materii?
2. Jakie czynniki wpływają na wielkość podstawowej przemiany materii?
3. Jakie wydatki energetyczne obejmuje ponadpodstawowa przemiana materii?
4. Jakie wydatki energetyczne obejmuje całkowita przemiana materii?
5. W jakim celu wypełnia się kartę aktywności dziennej?
6. Co to jest bilans energetyczny organizmu?
7. Jakie sÄ… skutki dodatniego bilansu energetycznego?
8. Jakie jest znaczenie i co określają równoważniki Attwatera?
9. Co decyduje o wartości energetycznej pożywienia?
4.5.3. wiczenia
wiczenie 1
Oblicz i porównaj podstawową przemianę materii dla siebie i dla kolegi/koleżanki
z grupy z wykorzystaniem wzorów Harrisa-Benedicta.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) wypisać dane do obliczeń masa ciała, wzrost, wiek, (swoje i kolegi/koleżanki),
2) obliczyć podstawową przemianę materii podstawiając odpowiednie dane do wzoru,
3) porównać otrzymane wyniki,
4) zaprezentować wnioski na forum grupy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- poradnik dla ucznia,
- materiały piśmiennicze (arkusze papieru format A1 i A4, kolorowe pisaki),
- komputer z oprogramowaniem (arkusz kalkulacyjny),
- rzutnik multimedialny lub rzutnik pisma, drukarka,
- literatura z rozdziału 6.
wiczenie 2
Obliczyć całkowitą przemianę materii dla swojego organizmu metodą sumowania
wydatków energetycznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) obliczyć podstawową przemianę materii,
2) obliczyć swoiście dynamiczne działanie pożywienia,
3) wypełnić kartę aktywności dziennej (tabela 7, rozdział 4.5.1. Poradnika dla ucznia),
wprowadzić dane do arkusza kalkulacyjnego,
4) uzyskany całkowity koszt energetyczny czynności (w kcal/kg masy ciała) pomnożyć
przez masę swojego ciała,
5) zsumować wszystkie wydatki energetyczne,
6) zaprezentować wnioski na forum grupy.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
45
Wyposażenie stanowiska pracy:
- poradnik dla ucznia,
- karta aktywności dziennej,
- materiały piśmiennicze (arkusze papieru format A1 i A4, kolorowe pisaki),
- komputer z oprogramowaniem (arkusz kalkulacyjny),
- rzutnik multimedialny lub rzutnik pisma, drukarka,
- literatura z rozdziału 6.
wiczenie 3
Wyszukaj receptury 5 potraw. Oblicz i porównaj na wykresie wartość energetyczną
1 porcji wybranych potraw.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) wybrać receptury 5 potraw,
2) wypisać dane z tabel Wartość odżywcza podstawowych produktów spożywczych
i typowych potraw ,
3) obliczyć wartość energetyczną potraw,
4) obliczyć wartość energetyczną 1 porcji wybranych potraw,
5) na podstawie wyników sporządzić wykres wartości energetycznych 1 porcji wybranych
potraw,
6) zaprezentować wnioski na forum grupy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- poradnik dla ucznia,
- receptury,
- tabele Wartość odżywcza podstawowych produktów spożywczych i typowych potraw ,
- materiały piśmiennicze (arkusze papieru format A1 i A4, kolorowe pisaki),
- komputer z oprogramowaniem (arkusz kalkulacyjny, program do oceny sposobu
żywienia),
- rzutnik multimedialny lub rzutnik pisma, drukarka,
- literatura z rozdziału 6.
wiczenie 4
Oblicz wartość energetyczną swojego 1 dniowego jadłospisu i porównaj z dzienną normą
na energiÄ™.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) spisać swój 1 dniowy jadłospis,
2) wypisać dane z tabel Wartość odżywcza wybranych produktów i typowych potraw ,
3) obliczyć wartość energetyczną produktów i potraw,
4) obliczyć wartość energetyczną jadłospisu,
5) porównać wartość energetyczną jadłospisu z normą na energię wg Norm żywienia dla
ludności w Polsce ,
6) zaprezentować wnioski na forum grupy.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
46
Wyposażenie stanowiska pracy:
- poradnik dla ucznia,
- tabele Wartość odżywcza wybranych produktów i typowych potraw ,
- Normy żywienia dla ludności w Polsce ,
- materiały piśmiennicze (arkusze papieru format A1 i A4, kolorowe pisaki),
- komputer z oprogramowaniem (arkusz kalkulacyjny, program do oceny sposobu
żywienia),
- rzutnik multimedialny lub rzutnik pisma, drukarka,
- literatura z rozdziału 6.
wiczenie 5
Scharakteryzuj skutki niezrównoważonego bilansu energetycznego organizmu na
podstawie zdjęć wyszukanych w literaturze lub Internecie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) wyszukać w dostępnych zródłach zdjęcia prezentujące skutki niezrównoważonego
bilansu energetycznego,
2) przeanalizować jakie skutki może wywołać dodatni bilans energetyczny,
3) przeanalizować jakie skutki może wywołać ujemny bilans energetyczny,
4) zapisać wnioski,
5) zaprezentować wnioski na forum grupy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- poradnik dla ucznia,
- materiały piśmiennicze (arkusze papieru format A1 i A4, kolorowe pisaki),
- komputer z oprogramowaniem (arkusz kalkulacyjny),
- rzutnik multimedialny lub rzutnik pisma, drukarka,
- literatura z rozdziału 6.
4.5.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) scharakteryzować przemiany energetyczne zachodzące w organizmie
czÅ‚owieka? ¡% ¡%
2) obliczyć podstawowÄ… przemianÄ™ materii? ¡% ¡%
3) obliczyć caÅ‚kowitÄ… przemianÄ™ materii? ¡% ¡%
4) obliczyć wartość energetycznÄ… produktów spożywczych i potraw? ¡% ¡%
5) okreÅ›lić skutki niezrównoważonego bilansu energetycznego? ¡% ¡% [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl rafalstec.xlx.pl
- ilość i rodzaj spożywanych produktów, potraw i posiłków,
- sposób przyrządzania potraw,
- przyzwyczajenia żywieniowe.
Na podstawie zawartości węglowodanów przyswajalnych, tłuszczu i białek w badanym
produkcie lub w potrawie oraz równoważników energetycznych oblicza się wartość
energetyczną według wzoru:
Wartość energetyczna (kcal/100 g) = T x 9 kcal + B x 4 kcal + W x 4 kcal
gdzie: W zawartość węglowodanów przyswajalnych [g/100 g]
T zawartość tłuszczów [g/100 g]
B zawartość białek [g/100 g]
węglowodany przyswajalne = węglowodany ogółem zawartość błonnika pokarmowego
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
44
4.5.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie wydatki energetyczne obejmuje podstawowa przemiana materii?
2. Jakie czynniki wpływają na wielkość podstawowej przemiany materii?
3. Jakie wydatki energetyczne obejmuje ponadpodstawowa przemiana materii?
4. Jakie wydatki energetyczne obejmuje całkowita przemiana materii?
5. W jakim celu wypełnia się kartę aktywności dziennej?
6. Co to jest bilans energetyczny organizmu?
7. Jakie sÄ… skutki dodatniego bilansu energetycznego?
8. Jakie jest znaczenie i co określają równoważniki Attwatera?
9. Co decyduje o wartości energetycznej pożywienia?
4.5.3. wiczenia
wiczenie 1
Oblicz i porównaj podstawową przemianę materii dla siebie i dla kolegi/koleżanki
z grupy z wykorzystaniem wzorów Harrisa-Benedicta.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) wypisać dane do obliczeń masa ciała, wzrost, wiek, (swoje i kolegi/koleżanki),
2) obliczyć podstawową przemianę materii podstawiając odpowiednie dane do wzoru,
3) porównać otrzymane wyniki,
4) zaprezentować wnioski na forum grupy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- poradnik dla ucznia,
- materiały piśmiennicze (arkusze papieru format A1 i A4, kolorowe pisaki),
- komputer z oprogramowaniem (arkusz kalkulacyjny),
- rzutnik multimedialny lub rzutnik pisma, drukarka,
- literatura z rozdziału 6.
wiczenie 2
Obliczyć całkowitą przemianę materii dla swojego organizmu metodą sumowania
wydatków energetycznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) obliczyć podstawową przemianę materii,
2) obliczyć swoiście dynamiczne działanie pożywienia,
3) wypełnić kartę aktywności dziennej (tabela 7, rozdział 4.5.1. Poradnika dla ucznia),
wprowadzić dane do arkusza kalkulacyjnego,
4) uzyskany całkowity koszt energetyczny czynności (w kcal/kg masy ciała) pomnożyć
przez masę swojego ciała,
5) zsumować wszystkie wydatki energetyczne,
6) zaprezentować wnioski na forum grupy.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
45
Wyposażenie stanowiska pracy:
- poradnik dla ucznia,
- karta aktywności dziennej,
- materiały piśmiennicze (arkusze papieru format A1 i A4, kolorowe pisaki),
- komputer z oprogramowaniem (arkusz kalkulacyjny),
- rzutnik multimedialny lub rzutnik pisma, drukarka,
- literatura z rozdziału 6.
wiczenie 3
Wyszukaj receptury 5 potraw. Oblicz i porównaj na wykresie wartość energetyczną
1 porcji wybranych potraw.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) wybrać receptury 5 potraw,
2) wypisać dane z tabel Wartość odżywcza podstawowych produktów spożywczych
i typowych potraw ,
3) obliczyć wartość energetyczną potraw,
4) obliczyć wartość energetyczną 1 porcji wybranych potraw,
5) na podstawie wyników sporządzić wykres wartości energetycznych 1 porcji wybranych
potraw,
6) zaprezentować wnioski na forum grupy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- poradnik dla ucznia,
- receptury,
- tabele Wartość odżywcza podstawowych produktów spożywczych i typowych potraw ,
- materiały piśmiennicze (arkusze papieru format A1 i A4, kolorowe pisaki),
- komputer z oprogramowaniem (arkusz kalkulacyjny, program do oceny sposobu
żywienia),
- rzutnik multimedialny lub rzutnik pisma, drukarka,
- literatura z rozdziału 6.
wiczenie 4
Oblicz wartość energetyczną swojego 1 dniowego jadłospisu i porównaj z dzienną normą
na energiÄ™.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) spisać swój 1 dniowy jadłospis,
2) wypisać dane z tabel Wartość odżywcza wybranych produktów i typowych potraw ,
3) obliczyć wartość energetyczną produktów i potraw,
4) obliczyć wartość energetyczną jadłospisu,
5) porównać wartość energetyczną jadłospisu z normą na energię wg Norm żywienia dla
ludności w Polsce ,
6) zaprezentować wnioski na forum grupy.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
46
Wyposażenie stanowiska pracy:
- poradnik dla ucznia,
- tabele Wartość odżywcza wybranych produktów i typowych potraw ,
- Normy żywienia dla ludności w Polsce ,
- materiały piśmiennicze (arkusze papieru format A1 i A4, kolorowe pisaki),
- komputer z oprogramowaniem (arkusz kalkulacyjny, program do oceny sposobu
żywienia),
- rzutnik multimedialny lub rzutnik pisma, drukarka,
- literatura z rozdziału 6.
wiczenie 5
Scharakteryzuj skutki niezrównoważonego bilansu energetycznego organizmu na
podstawie zdjęć wyszukanych w literaturze lub Internecie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) wyszukać w dostępnych zródłach zdjęcia prezentujące skutki niezrównoważonego
bilansu energetycznego,
2) przeanalizować jakie skutki może wywołać dodatni bilans energetyczny,
3) przeanalizować jakie skutki może wywołać ujemny bilans energetyczny,
4) zapisać wnioski,
5) zaprezentować wnioski na forum grupy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- poradnik dla ucznia,
- materiały piśmiennicze (arkusze papieru format A1 i A4, kolorowe pisaki),
- komputer z oprogramowaniem (arkusz kalkulacyjny),
- rzutnik multimedialny lub rzutnik pisma, drukarka,
- literatura z rozdziału 6.
4.5.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) scharakteryzować przemiany energetyczne zachodzące w organizmie
czÅ‚owieka? ¡% ¡%
2) obliczyć podstawowÄ… przemianÄ™ materii? ¡% ¡%
3) obliczyć caÅ‚kowitÄ… przemianÄ™ materii? ¡% ¡%
4) obliczyć wartość energetycznÄ… produktów spożywczych i potraw? ¡% ¡%
5) okreÅ›lić skutki niezrównoważonego bilansu energetycznego? ¡% ¡% [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]